Ông Nguyễn L đến Tòa án nhân dân quận T nộp đơn khởi kiện vụ án dân sự về việc đòi lại tiền đặt cọc từ hợp đồng thuê nhà ở, Thư ký Tòa án yêu cầu ông L phải photo bộ hồ sơ khởi kiện gửi cho phía bị đơn. Vậy, ông L phải có trách nhiệm sao gửi tài liệu, chứng cứ cho bị đơn và các đương sự khác theo hướng dẫn của thư ký Tòa án hay không? Thời điểm và phương thức gửi như thế nào?
Tại khoản 9 Điều 70 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 về quyền và nghĩa vụ của đương sự quy định:
“Đương sự có quyền, nghĩa vụ ngang nhau khi tham gia tố tụng. Khi tham gia tố tụng, đương sự có quyền, nghĩa vụ sau đây:
…
- Có nghĩa vụ gửi cho đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của họ bản sao đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ, trừ tài liệu, chứng cứ mà đương sự khác đã có, tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều 109 của Bộ luật này.
Trường hợp vì lý do chính đáng không thể sao chụp, gửi đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ thì họ có quyền yêu cầu Tòa án hỗ trợ.
…”
Tại khoản 1 Điều 68 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 về đương sự trong vụ việc dân sự quy định:
“1. Đương sự trong vụ án dân sự là cơ quan, tổ chức, cá nhân bao gồm nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Đương sự trong việc dân sự là cơ quan, tổ chức, cá nhân bao gồm người yêu cầu giải quyết việc dân sự và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
…”.
Đối với trường hợp của bạn, theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2004 (hết hiệu lực), các đương sự trong vụ án dân sự không có nghĩa vụ gửi cho đương sự khác các tài liệu liên quan đến việc việc khởi kiện. Tuy nhiên, theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 thì khi nộp đơn khởi kiện tại Tòa án, bạn có nghĩa vụ gửi cho bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan bản sao đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ trừ tài liệu, chứng cứ mà đương sự khác đã có, tài liệu, chứng cứ có nội dung liên quan đến bí mật nhà nước, thuần phong mỹ tục của dân tộc, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân, bí mật gia đình theo yêu cầu chính đáng của đương sự.
Trong trường hợp vì lý do chính đáng không thể sao chụp, gửi đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ thì bạn có thể yêu cầu Tòa án hỗ trợ.
Hiện tại, Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 không quy định cụ thể về thời điểm đương sự phải gửi tài liệu, chứng cứ cho đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của họ. Tuy nhiên, việc quy định đương sự có nghĩa vụ gửi cho đương sự khác bản sao tài liệu, chứng cứ tại khoản 9 Điều 70, khoản 5 Điều 96 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 là nhằm đảm bảo việc tiếp cận chứng cứ để thực hiện quyền tranh tụng của đương sự trong quá trình Tòa án giải quyết vụ án. Do vậy, nguyên đơn phải gửi bản sao đơn khởi kiện, tài liệu chứng cứ cho đương sự khác trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải. Ngoài ra cũng không quy định phương thức đương sự sao gửi tài liệu, chứng cứ cho đương sự khác nên đương sự có quyền lựa chọn phương thức sao gửi tài liệu, chứng cứ cho đương sự khác (gửi trực tiếp, gửi qua đường bưu điện…) và đương sự phải chứng minh với Tòa án đã sao gửi tài liệu, chứng cứ cho đương sự khác.
Trên đây là ý kiến tư vấn của Công ty luật Thanh & Cộng sự.
Để được tư vấn trực tiếp và miễn phí, bạn có thể liên hệ trực tiếp đối với Công ty chúng tôi theo số điện thoại 0862. 863.477. Trân trọng cám ơn.
Chuyên viên pháp lý: NGUYỄN LÊ THANH LIÊM